🔰1. سلنیوم  آنتی اکسیدانی قوی

آنتی اکسیدان ها از آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد جلوگیری می کنند.

رادیکال های آزاد عوارض جانبی طبیعی از فرآیندهای متابولیسم هستند که در بدن روزانه اتفاق می افتند.

رادیکال های آزاد مثبت ،منفی و یا خنثی هستند و همه آنها برای بدن مضر نیستند وبرخی از آنها برای سلامتی ضروری هستند.

یکی از جنبه های مثبت آنها ،محافظت از بدن در برابر بیماریهاست.

اما کشیدن سیگار، مصرف الکل و استرس می تواند رادیکال های آزاد را بیش از اندازه ای را ایجاد کند و این امر منجر به استرس اکسیداتیو می شود که به سلول های سالم آسیب می زند ( ۱ ).

آنتی اکسیدان هایی مانند سلنیوم ، به کاهش استرس اکسیداتیو کمک می کنند تا میزان رادیکال آزاد را درحد نرمال نگه دارند.

نقش آنها  خنثی سازی رادیکال های آزاد اضافی  و محافظت از سلول ها از آسیب های ناشی از استرس اکسیداتیو است.

🔅خلاصه:

Selenium یک آنتی اکسیدان قوی است که با استرس اکسیداتیو مبارزه می کند و از  ابتلا بهبیماری های مزمن مانند بیماری قلبی و سرطان و… پیشگیری می کند.

🔰2. ممکن است خطر ابتلا به برخی سرطان ها را کاهش دهد.

سلنیوم علاوه بر کاهش استرس اکسیداتیو در بدن، ممکن است به کاهش خطر ابتلا به برخی سرطانها کمک کند.

سلنیوم با:

✅کاهش آسیب DNA

✅کاهش استرس اکسیداتیو

✅افزایش سیستم ایمنی بدن

 ✅از بین بردن سلول های سرطانی

سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان میشود. ( ۷ ).

طی بررسی ۶۹ مطالعه بر روی بیش از ۳۵۰،۰۰۰ نفر، مشخص شد که :

مصرف مواد حاوی سلنیوم بالا ، در پیشگیری از انواع خاصی از سرطان، از جمله سرطان سینه، ریه، کولون و پروستات ( ۸ ) موثر بوده است.

🔅نکته:

توجه داشته باشید که این اثرات فقط مربوط به مصرف مواد حاوی سلنیوم است که از طریق غذاها تامین میشود، نه از طریق مکمل .

با این حال، برخی تحقیقات نشان می دهند که مکمل سلنیوم ممکن است عوارض جانبی را در افرادی که تحت پرتودرمانی قرار دارند کاهش دهد.

به عنوان مثال:

مطالعه ای نشان داد که:

مکمل های سلنیوم خوراکی، کیفیت کلی زندگی را بهبود می بخشند و اسهال ناشی از اشعه درمانی را در زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم و سرطان  رحم کاهش می دهد ( ۹ ).

🔅خلاصه:

سطح بالای سلنیوم ممکن است در برابر برخی از سرطان ها محافظت کند، در حالیکه مکمل سلنیوم می تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به پرتودرمانی کمک کند.

🔰3. امکان پیشگیری و محافظت از بیماری های قلبی

✅رژیم غذایی حاوی سلنیوم ممکن است به حفظ سلامتی قلب کمک کند، زیرا سطح سلنیوم پایین با افزایش خطر بیماری عروق کرونر همراه است.

✅در تجزیه و تحلیل ۲۵ مطالعات و مشاهدات، افزایش ۵۰ درصد سلنیوم خون با کاهش ۲۴ درصدی در بیماری عروق کرونر همراه بود ( ۱۰ ).

✅همچنین ممکن است سلنیوم ، علایم  التهاب در بدن را کاهش دهد،که یکی از عوامل خطر اصلی بیماری قلبی است.

🔅به عنوان مثال:

بررسی ۱۶ مطالعۀ کنترل شده در بیش از ۴۳۳۰۰۰ فرد مبتلا به بیماری قلبی عروقی نشان داد که:

مصرف مکمل های سلنیوم باعث کاهش سطح CRP( نشانگر التهابی) می شود، و سطح گلوتاتیون پراکسیداز، (آنتی اکسیدان قوی) ( ۱۱ ) افزایش می یابد.

سلنیوم با کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد .

استرس اکسیداتیو و التهاب مربوط به آترواسکلروز یا ایجاد پلاک در شریانها است.

آترواسکلروز میتواند منجر به مشکلات  خطرناکی مانند:

✅سکته مغزی

✅حملات قلبی

✅بیماری عروق کرونر شود ( ۱۲ ).

🔅ترکیب غذاهای غنی از سلنیوم در رژیم غذایی ، یک راه عالی برای حفظ سطح استرس اکسیداتیو و التهاب است.

🔅خلاصه:

Selenium ممکن است به حفظ سلامت قلب  با حفظ استرس اکسیداتیو  و کاهش خطر بیماری عروق کرونر کمک کند.

🔰4. کمک به جلوگیری از بیماری های ذهنی و آلزایمر

بیماری آلزایمر یک بیماری ویرانگر است که باعث از دست رفتن حافظه میشود و اثر منفی بر تفکر و رفتار فرد میگذارد.

آازایمر ششمین علت مرگ در ایالات متحده است.

تعداد افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در حال رشد است. بنابراین، پیدا کردن راه هایی برای جلوگیری از این بیماری دژنراتیو ضروری است.

اعتقاد بر این است که استرس اکسیداتیو در شروع و پیشرفت بیماریهای عصبی مثل پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس و بیماری آلزایمر دخیل است. ( ۱۳ ).

مطالعات متعدد نشان میدهد که بیماران مبتلا به بیماری آلزایمر سطح پایین تری از حد نرمال سلنیوم را دارند ( ۱۴ ، ۱۵).

علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده اند که سلنیوم دریافتی از غذا و یا مکمل ها ممکن است،در بهبود حافظه  بیماران مبتلا به بیماری آلزایمر را بهبود بخشد. ( ۱۶).

یک مطالعه کوچک نشان داد که مصرف  برنج  حاوی سلنیومبه صورت روزانه، موجب تقویت قاعدگی و سایر علایم روحی در بیماران مبتلا به اختلال شناختی خفیف شده است ( ۱۷ ).

افرادی که رژیم غذایی مدیترانه ای، که غنی از غذاهای سلنیم بالا مانند غذاهای دریایی و آجیل است را دارند، در معرض خطر کمتری برای ابتلا به بیماری آلزایمر را دارند.( ۱۸ ، ۱۹ ).

🔅خلاصه:

رژیم غذایی غنی از سلنیوم ممکن است به جلوگیری از کاهش ذهنی و بهبود حافظه در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر کمک کند.

🔰5. نقش مهمی در سلامتی تیروئید دارد.

سلنیم در عملکرد صحیح غده تیروئید نقش مهمی دارد. در واقع، بافت تیروئید حاوی مقدار بالایی از سلنیوم نسبت به سایر ارگان های بدن انسان است ( ۲۰ ).

این ماده معدنی قدرتمند برای محافظت از تیروئید در برابر آسیب های اکسیداتیو کمک می کند و همچنین نقش مهمی در تولید هورمون های تیروئید ایفا می کند.

سلامت غده تیروئید مهم است ، زیرا:

متابولیسم و رشد و نمو در بدن  را کنترل می کند ( ۲۱ ).

کمبود سلنیوم سبب:

تیروئیدیت هشیموتو( نوعی هیپوتیروئیدی است که سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می کند) می شود.

مطالعات مشاهده شده در بیش از ۶۰۰۰ نفر نشان داد که:

سطوح پایین سلنیوم  در بدن با افزایش خطر تیروئیدیت اتوایمیون و کم کاری تیروئید همراه است (۲۲ ).

علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان داده اند که مکمل های سلنیوم ممکن است به افرادی که دارای بیماری هشیموتو هستند،کمک کند.

یک بررسی نشان داد که مصرف مکمل های سلنیوم به صورت روزانه به مدت سه ماه ، باعث کاهش میزان آنتی بادی تیروئید میشود. همچنین باعث بهبود وضعیت خلق و خوی و رفاه عمومی در بیماران مبتلا به بیماری هشیموتو شد ( ۲۳ ).

با این حال، قبل از اینکه سلنیوم برای افرادی که بیماری هشیموتو را دارند، استفاده شود، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.

🔅خلاصه:

Selenium غده تیروئید را از استرس اکسیداتی محافظت می کند و برای تولید هورمون تیروئید ضروری است. سلنیوم ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری هاشیموتو و سایر انواع بیماری تیروئیدی مفید باشد اما تحقیقات بیشتری لازم است.

🔰6. افزایش سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمنی با شناسایی و مبارزه با تهدیدات بالقوه بدن را سالم نگه می دارد. این  امر شامل باکتری ها، ویروس ها و انگل ها می شود.

Selenium نقش مهمی در سلامت سیستم ایمنی دارد .این آنتی اکسیدان باعث کاهش استرس اکسیداتیو در بدن می شود که باعث کاهش التهاب و افزایش ایمنی می شود.

مطالعات نشان داده اند که افزایش سطح سلنیوم با افزایش پاسخ ایمنی همراه است.

از سوی دیگر، کمبود مشخص شده است که کمبود Selenium اثر منفی بر سلول های ایمنی بدن گذاشته و ممکن است منجر به کندی  پاسخ سیستم ایمنی بدن شود( ۲۴ ).

طی مطالعات مشخص شد که :

کمبود سلنیوم ، افزایش خطر مرگ و پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به اچ آی وی را در پی داشته است، در حالیکه مکمل ها به بستری شدن کمتر و بهبود علائم این بیماران منجر شده است ( ۲۵ ).

علاوه بر این، مکمل های Selenium ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن در بیماران مبتلا به آنفلوآنزا، سل و هپاتیت C کمک کنند ( ۲۶ ).

🔅خلاصه:

Selenium برای سلامتی و عملکرد مناسب سیستم ایمنی بسیار مهم است. سطوح بالایی از سلنیوم ممکن است برای تقویت سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به HIV، آنفلوانزا، سل و هپاتیت C مفید باشد.

🔰7. می تواند به کاهش علائم آسم کمک کند.

آسم یک بیماری مزمن است که بر راه های هوایی که در داخل و خارج از ریه ، تاثیر می گذارد.

این راههای هوائی ملتهب می شوند و شروع به تنگی می کنند و باعث ایجاد نشانه هایی مانند خس خس، تنگی نفس، تنگی قفسه سینه و سرفه می شوند ( ۲۷).

آسم با افزایش سطوح استرس اکسیداتیو و التهاب در بدن همراه است .( ۲۸ ).

با توجه به توانایی Selenium برای کاهش التهاب در بدن، برخی مطالعات نشان می دهد که این ماده معدنی در کاهش علائم مرتبط با آسم می تواند موثر باشد.

تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به آسم دارای سطوح پایین سلنیوم هستند.

در واقع، یک مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به آسم  که سطوح بالایی از سلنیوم  را  داشتند ،ریه عملکرد بهتری  نسبت به افراد که دارای سطوح پایین تر  بودند، داشته است ( ۲۹ ).

مکمل سلنیوم ممکن است برای کاهش علائم مرتبط با آسم سودمند باشد.

🔅به عنوان مثال:

یک مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به آسم با مصرف ۲۰۰ میکروگرم سلنیوم در روز،  مصرف داروهای کورتیکواستروییدی که برای کنترل علائم آسم است را کاهش داده اند ( ۳۰ ).

با این حال، تحقیق در این زمینه متناقض است و مطالعات بیشتری برای درک کامل نقش سلنیوم در توسعه و درمان آسم مورد نیاز است ( ۳۱ ).

🔅خلاصه:

Selenium ممکن است برای افراد مبتلا به آسم مفید باشد زیرا سلنیوم  توانایی کاهش التهاب در بدن را دارد. با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است.

🔰بهترین منابع غذایی سلنیوم:

خوشبختانه بسیاری از غذاهای سالم وجود دارد که حاوی Selenium بالا هستند.

غذاهای زیر منابع عالی هستند:

• آجیل برزیلی: ۱۳۷٪ RDI در یک مهره (۵ گرم)
• کلم بروکلی: ۱۰۶ درصد RDI در ۶ اونس (۱۵۹ گرم)
• زردآلو: ۷۷ درصد RDI در ۳ اونس (۸۵ گرم)
• صدف ها: ۷۷ درصد RDI در ۳ اونس (۸۵ گرم)
• دانه های آفتابگردان: ۶۲ درصد RDI در ۲ اونس (۵۶ گرم)
• قارچ Shiitake: ۵۱ درصد RDI در ۱ فنجان (۱۴۵ گرم)
• مرغ: ۵۰ درصد RDI در ۵ اونس (۱۴۰ گرم)
• تخم مرغ: ۴۴ درصد RDI در ۲ تخم مرغ بزرگ (۱۰۰ گرم)
• ماهی ساردین: ۳۶٪ در ۴ ساردین (۴۸ گرم)

مقدار سلنیوم در غذاهای گیاهی به میزان سلنیوم خاکی که در آن رشد کرده اند بستگی دارد و متفاوت است.

بنابراین غلظت سلنیوم در محصولات به طور عمده بستگی به محل تولید آن دارد.

به همین دلیل ، مهم است که  رژیم غذایی مصرفی متنوع باشد و از منابع خوب  و متعدد  حاوی این ماده معدنی  تامین شود.

🔅خلاصه:

غذاهای غنی از سلنیوم شامل غذاهای دریایی، آجیل و قارچ است. مهم است که انواع غذاهای حاوی این ماده معدنی مصرف شود زیرا ممکن است محتوای سلنیوم بسته به شرایط رشد متفاوت باشد.

 

❎خطرات مصرف بیش از حد سلنیوم:

گرچه سلنیوم برای سلامتی ضروری است، اما مصرف بیش از حد آن می تواند خطرناک باشد. در واقع، مصرف زیاد دوزهای Selenium می تواند سمی و حتی مرگبار باشد.

در حالی که سمیت سلنیوم نادر است، اما مقدار مجاز توصیه شده باید رعایت گردد.

میزان مجازمصرف سلنیوم  :

۵۵ تا ۴۰۰ میکروگرم در روز است.

و هرگز از حد مجاز ( ۳۳ )تجاوز نکنید .

آجیل برزیلی حاوی مقدار زیادی سلنیوم است. مصرف بیش از حد آن  منجر به مسمومیت سلنیوم  میشود.

با این حال، مسمومیت  با سلنیوم بیشتر با مصرف مکملها اتفاق می افتد و نه با خوردن غذاهای حاوی Selenium .

🔴علائم مسمومیت سلنیوم عبارتند از:

• ریزش مو

• سرماخوردگی

• حالت تهوع

• استفراغ

• سوزش صورت

• لرزش

• دردهای عضلانی

در موارد شدید، مسمومیت Selenium منجر به علائم جدی در:

▫روده

▫اعصاب

▫قلب (حملات قلبی)

▫ کلیه (نارسایی کلیه) و مرگ ( ۳۴ ) میشود.

🔅خلاصه:

در حالی که مسمومیت‌با Selenium نادر است، اما مصرف بیش از حد این ماده معدنی از طریق رژیم غذایی یا مکمل ها می تواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد.